Wzrost zanieczyszczenia powietrza koreluje z powstaniem obrazu impresjonistycznego. Zanieczyszczenie spowodowało widoczną zmianę stylu wielu znanych malarzy. Przykładami są Turner i Monet.
Smogowe powietrze podczas rewolucji przemysłowej mogło przyczynić się do powstania impresjonizmu, inspirując malarzy takich jak J.M.W. Turner i Claude Monet do opracowania nowych stylów malarskich, zgodnie z nowymi badaniami.
Zanim impresjoniści zrewolucjonizowali malarstwo u progu ery sztuki nowoczesnej, malarze w dużej mierze ukazywali swoje obiekty w sposób bardziej realistyczny – za pomocą gładkich pociągnięć pędzla i mieszania farb.
Malarze w dużej mierze inspirowali się bardziej akademickimi i klasycznymi stylami malarskimi w epokach renesansu, baroku i neoklasycyzmu, w których sztuka w dużej mierze skupiała się na tematach religijnych i historycznych, aż do momentu, gdy na początku XIX wieku nastąpił ruch w kierunku realizmu.
W tym czasie artyści zaczęli koncentrować się na bardziej współczesnych tematach i przedstawiać codzienne życie zwykłych ludzi, gdy rozpoczęła się rewolucja przemysłowa i zaczęła zmieniać się globalna polityka.
Zmiana w kierunku luźniejszych pociągnięć pędzla, pastelowych kolorów i innych różnic stylistycznych, która rozpoczęła się po ruchu realizmu, od dawna przypisywana jest zmianie preferencji stylistycznych artystów.
Nowe badanie opublikowane przez klimatologów w czasopiśmie Proceedings of the National Academy of Sciences przekonuje, że te zmiany stylistyczne były inspirowane zmianą wyglądu środowiska, w którym pracowali artyści.
Naukowcy z Uniwersytetu Harvarda i Sorbony oraz École Normale Supérieure w Paryżu skupili swoje badania na 60 obrazach olejnych Turnera i 38 pracach Moneta, którzy obaj często malowali pejzaże często w tych samych miejscach.
„Prace Turnera i Moneta obejmują okres rewolucji przemysłowych rozpoczynających się w Wielkiej Brytanii pod koniec XVIII wieku, czyli czas bezprecedensowego wzrostu zanieczyszczenia powietrza” – czytamy w opracowaniu.
„W trakcie ich kariery, style malowania Turnera i Moneta zmieniają się z ostrzejszych do bardziej zamglonych konturów i w kierunku bielszej palety, progresji, która jest zwykle charakteryzowana jako przejście od bardziej figuratywnego do impresjonistycznego stylu.”
Naukowcy wyjaśnili, że aerozole w zanieczyszczeniu powietrza obniżają wizualny kontrast środowiska, ponieważ absorbują i rozpraszają promieniowanie „zarówno do, jak i poza linię wzroku.”
Na jednym z rysunków dołączonych do badania, naukowcy pokazali 27 par zdjęć miejskich zabytków w pogodne dni i te same sceny w dni o wyższym poziomie zanieczyszczenia powietrza.
„Zgodnie z naszymi oczekiwaniami, każda zanieczyszczona fotografia ma niższy wskaźnik kontrastu niż jej odpowiednik z czystym niebem” – czytamy w badaniu.
„Te same techniki stosowane do fotografii są następnie stosowane do oceny trendów w kontraście w obrazach, które są następnie oceniane w odniesieniu do emisji aerozolu w czasie”.
Naukowcy sporządzili wykres szacunkowych rocznych emisji dwutlenku siarki, który jest emitowany podczas spalania węgla, i odkryli, że Wielka Brytania – gdzie Turner pracował – była odpowiedzialna za prawie połowę wszystkich takich emisji.
W miarę jak Turner malował przez całą swoją karierę, jego prace przechodzą od ostrych do bardziej zamglonych konturów i od nasyconych kolorów do bardziej pastelowych – co jest zgodne ze zmianami w poziomie zanieczyszczenia powietrza w Londynie, gdy prace były tworzone.
„Podobna progresja jest widoczna w pracach Moneta” – czytamy w opracowaniu.
Listy pisane od Moneta wskazują, że artysta mógł celowo poszukiwać warunków zanieczyszczenia ze względu na swoje zainteresowanie malowaniem bardziej ekstremalnych warunków środowiskowych.
Badacze przyjrzeli się również dziełom innych artystów, w tym Jamesa Abbotta McNeilla Whistlera, Gustave’a Caillebotte’a i Camille’a Pissarro i zidentyfikowali ten sam trend.
„Nasze podstawowe założenie jest takie, że impresjonizm – rozwinięty w pracach Turnera, Moneta i innych – zawiera elementy zanieczyszczonego realizmu. W ciągu XIX wieku zmieniła się atmosferyczna rzeczywistość w Londynie i Paryżu” – czytamy w podsumowaniu badania.
„Turner, Monet i inni dokumentują te zmiany w farbie, dając przybliżone dowody na historyczne trendy w zanieczyszczeniu atmosfery, zanim instrumentalne pomiary zanieczyszczenia powietrza staną się dostępne”.
Źródło: Rise in air pollution correlates to creation of impressionist painting, study says